Chrzest jako pierwszy sakrament nowego Przymierza jest fundamentem całego życia chrześcijańskiego, bramą wprowadzającą do życia w Duchu i otwierającą dostęp do następnych sakramentów. Chrzest udzielany przez zanurzenie lub polanie wodą dzięki działaniu Ducha Świętego jest obmyciem, które oczyszcza, uświęca i usprawiedliwia, oznacza i urzeczywistnia śmierć dla grzechu i wejście w życie Trójcy Świętej przez upodobnienie do misterium paschalnego Chrystusa.
W naturalnej symbolice woda uwalnia od brudu i jest konieczna do tego, by żyć. Znak obmycia wodą oznacza pogrzebanie osoby ochrzczonej w śmierci Chrystusa, z której powstaje ona przez zmartwychwstanie z Nim jako nowe stworzenie do życia według Ducha Świętego. Konieczności przyjmowania chrztu domaga się Pan Jezus, który powiedział: „Kto wierzy i przyjmie chrzest, będzie zbawiony; a kto nie wierzy, będzie potępiony” (Mk 16, 16).
Powiedział też: „Jeśli się ktoś nie narodzi z wody i z Ducha Świętego, nie może wejść do Królestwa Bożego” (J 3, 5). Chrzest przyjmuje się jeden raz w życiu, ponieważ wyciska on na duszy niezatarte, duchowe znamię, ‚charakter’, który uzdalnia ochrzczonego do uczestnictwa w kulcie chrześcijańskim.
Osoby, które mogą ochrzcić dziecko
Zwyczajnym szafarzem chrztu jest biskup i prezbiter (kapłan) oraz diakon. W razie konieczności (np. niebezpieczeństwo śmierci) może ochrzcić każda osoba, nawet nie ochrzczona, mająca wymaganą intencję.
Wymagana intencja polega na tym, aby chcieć czynić to, co czyni Kościół, gdy chrzci i zastosować trynitarną formułę chrzcielną (N., ja ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego). Chrzest zgłaszają osobiście rodzice dziecka w kancelarii parafialnej co najmniej dwa tygodnie wcześniej (przynajmniej jedno z rodziców musi wyrazić zgodę na chrzest).
Dokumenty potrzebne do spisania aktu chrztu
- Skrócony akt urodzenia dziecka z USC,
- Świadectwo ślubu kościelnego rodziców (jeżeli ślub odbył się poza parafią),
- Dane o rodzicach chrzestnych
- imiona, nazwiska,
- data i miejsce urodzenia,
- adres zamieszkania,
- wyznanie,
- rodzice chrzestni dziecka mieszkający na terenie innych parafii potrzebują zaświadczenie, że są praktykującymi katolikami i mogą pełnić godność rodziców chrzestnych. Zaświadczenia te otrzymuje się w kancelarii parafialnej parafii odpowiadającej aktualnemu miejscu zamieszkania (miejsce zameldowania nie ma znaczenie formalnego – liczy się faktyczny pobyt),
- Potwierdzenie odbytej spowiedzi rodziców i rodziców chrzestnych,
- Zaświadczenie o uczestniczeniu w katechezie dla rodziców i chrzestnych,
- Jeżeli dziecko jest zamieszkałe w innej parafii rodzice dostarczają stosowną zgodę przeniesienia chrztu z parafii zamieszkania dziecka. Zaświadczenia te otrzymuje się w kancelarii parafialnej parafii odpowiadającej aktualnemu miejscu zamieszkania (miejsce zameldowania nie ma znaczenie formalnego – liczy się faktyczny pobyt).
Rodzice dziecka
Przed Chrztem dziecka rodzice są zobowiązani do wysłuchania nauki przed chrzcielnej. Powinni również przystąpić do Sakramentu Pokuty, a podczas Mszy świętej chrzcielnej do Komunii świętej.
W czasie chrztu dziecko powinna trzymać matka szczególnie w trzech momentach (główka dziecka na prawej ręce):
- podczas obrzędów wstępnych i wniesienia dziecka,
- podczas samego momentu chrztu sakramentu,
- podczas błogosławieństwa.
Rodzice, prosząc o chrzest dla swego dziecka, przyjmują na siebie obowiązek wychowania go w wierze. Mają dawać pierwsze świadectwo wiary – słowem i przykładem. Po udzieleniu Chrztu, rodzice dziecka wdzięczni Bogu i wierni podjętym zadaniom, mają obowiązek, zapoczątkowane na Chrzcie, nowe życie rozwijać przez chrześcijańskie wychowanie w rodzinie, nauczyć dziecko modlitwy, posyłać na katechezę, przygotować do Bierzmowania oraz do uczestnictwa w Eucharystii.
Rodzice chrzestni
Prawo Kościoła wymaga, aby przyjmujący chrzest, jeśli to możliwe, posiadał chrzestnego (kan. 872 KPK). Dla każdego dziecka należy wybrać przynajmniej jednego chrzestnego, chrzestną lub dwoje chrzestnych (por. kan. 873 KPK). Według Kodeksu Prawa Kanonicznego do przyjęcia zadania chrzestnego może być dopuszczony ten, kto:
- Ukończył 16 lat – chyba że biskup diecezjalny określił inny wiek albo proboszcz lub szafarz jest zdania, że słuszna przyczyna zaleca dopuszczenie wyjątku,
- Jest praktykującym katolikiem – bierzmowanym i przyjął już sakrament Najświętszej Eucharystii, uczestniczy regularnie we Mszy świętej niedzielnej i świątecznej oraz prowadzi życie zgodne z wiarą i odpowiadające funkcji, jaką ma pełnić,
- Jeżeli żyje w związku to musi to być związek małżeński kościelny – sakramentalny,
- Jeżeli jest uczniem to powinien aktualnie uczęszczać na katechizację,
- Jest wolny od jakiejkolwiek kary kanonicznej, zgodnie z prawem wymierzonej lub deklarowanej,
- Nie jest ojcem lub matką przyjmującego chrzest.
Chrzestnymi nie mogą być osoby:
- żyjące w związkach niesakramentalnych (bez ślubu kościelnego),
- młodzież nie uczestnicząca w katechezie,
- osoba, która nie przyjęła sakramentu bierzmowania,
- obojętni religijnie,
- prowadzący gorszący tryb życia.
Rodzice chrzestni maja obowiązek uczestnictwa w nauce przed chrzcielnej. Prosimy rodziców chrzestnych będących spoza naszej parafii o przyniesienie od własnego Księdza Proboszcza zaświadczenia potwierdzającego możliwość pełnienia godności chrzestnego(ej). Z okazji Chrztu dziecka chrzestni powinni przystąpić do Spowiedzi i Komunii świętej.
W przyszłości rodzice chrzestni powinni być także świadkami Bierzmowania swego chrześniaka i uczestniczyć w ważniejszych wydarzeniach jego życia (I Komunia święta, ślub). Dodatkowo rodzice chrzestni mają towarzyszyć w chrześcijańskim wtajemniczeniu dziecka, pomagać, aby ochrzczony prowadził życie chrześcijańskie odpowiadające przyjętemu sakramentowi i wypełniał wiernie złączone z nim obowiązki. Kiedy o ochrzczenie dziecka proszą rodzice, którzy są ludźmi niewierzącymi lub niepraktykującymi, wtedy chrzestni muszą spełniać wymagania większe niż w sytuacji, gdy mamy do czynienia z rodzicami głęboko wierzącymi.
Rola chrzestnych ma polegać wtedy na przejęciu całości lub w znacznej części obowiązku wychowania w wierze dziecka ochrzczonego. Stąd właśnie owe dodatkowe wymagania. Chrzestni w tym wypadku są bowiem nie tylko pomocnikami, ale osobami wypełniającymi podstawowe zadanie.